اگر موقع درس خواندن، فقط کتاب درسی را برمی دارید و روخوانی می کنید و بعد از گذشت یکی دو ساعت حس می کنید چیزی به یادتان نمانده، به احتمال زیاد روش مطالعه نادرستی در پیش گرفته اید. مطالعه در شب امتحان کافی نیست و بازدهی خوبی هم نخواهد داشت. برای اینکه مطالب درسی را خوب به خاطر بسپارید، مفهومی و عمیق بخوانید و نکات و مفاهیم را فراموش نکنید باید حتماً به فکر یک روش مطالعه اصولی و مفید باشید.
دانش آموزان مختلف به روش های مختلفی درس را یاد می گیرند و مطالعه می کنند، اما همین روش ها باید طبق اصول و صحیح باشند تا مفاهیم را به درستی به ذهن بسپارند. تست های آزمون های مهم و به خصوص کنکور، از نکات مختلف و رنگارنگی طرح می شوند و برای پاسخ گویی به آنها، مطالعه و حفظ عادی کافی نیست؛ بلکه باید مفاهیم را کامل یاد بگیرید.
در ادامه روش اصولی و مؤثر برای مطالعه کتاب های درسی را برای شما توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید و به توصیه ها عمل کنید تا از نتیجه عملکرد خود راضی باشید!
5 مرحله استراتژی پس ختام (PQRST) برای مطالعه کتاب های درسی
بعد از سال ها تحقیق و پژوهش درباره روش های مطالعه، یک استراتژی جامع و بسیار کاربردی تحت عنوان PQRST معرفی شده است که به کمک آن، همه می توانند مطالب را طی پنج مرحله کامل مطالعه کنند و به خاطر بسپارند. فرقی نمی کند دانش آموز باشید یا دانشجو؛ اگر مطالب درسی را مطابق مراحل این استراتژی مطالعه کنید مفاهیم وارد حافظه بلند مدت شما خواهند شد و می توانید در آزمون های مختلف، چه امتحان باشد و چه کنکور، عالی عمل کنید.
1- پیش خوانی
اگر قبل از اینکه معلم بخشی از کتاب درسی را تدریس کند، نگاهی به مطالب انداخته باشید و پیش زمینه ای از مطالب درسی در ذهن شما ایجاد شده باشد، خیلی بهتر می توانید مطالب را یاد بگیرید. اگر پیش خوانی کرده باشید با هر جمله ای که معلم بگوید، شما به یاد همان بخش از مطلب در کتاب می افتید و مفاهیم در ذهن شما بهتر جا می گیرند. قبل از هر جلسه، بخشی که می دانید قرار است تدریس شود را برای خودتان با دقت بخوانید تا درک کلی از مطالب پیدا کنید. اگر بخشی را متوجه نشدید نگران نشوید و استرس نگیرید، چون بعداً سر کلاس حین تدریس معلم می توانید مطالب را یاد بگیرید. هدف از پیش خوانی، این است که درک کلی از مطلب پیدا کنید و بدانید قرار است درباره چه مباحثی صحبت شود.
2- طرح سوال
بعد از پیش خوانی، از خودتان سوال هایی درباره متن کتاب بپرسید تا ببینید چه مقدار از مطالب را به خاطر سپرده اید. تا جایی که می توانید، به کمک اطلاعاتی که از پیش خوانی دریافت کرده اید و همراه دانش و اطلاعات قبلی، سعی کنید به پرسش های خودتان جواب بدهید. سوال پرسیدن از خودتان روش خوبی است و اعتماد به نفس شما را بالا می برد.
3- مطالعه
چند ساعت بعد از تدریس، مطالبی که در کلاس توضیح داده شده (متن کتاب به همراه یادداشت هایی که از گفته های معلم برداشته اید) را دوباره با دقت، کامل مطالعه کنید. زیر نکته های مهم خط بکشید، برای مفاهیم مختلف سوال طرح کنید و جواب آنها را داخل کتاب پیدا کنید و نکته های مهم و ریز که باید با دقت یاد بگیرید را در حاشیه کتاب بنویسید. بهترین روش برای به خاطر سپردن نکات این است که هرچیزی که می خوانید را داخل یک دفترچه یادداشت یا دفتر چرک نویس بنویسید تا داخل ذهن شما ثبت شوند. نوشتن ابزاری قوی است و به شما کمک می کند عملاً مفاهیم را داخل ذهن خود بنویسید و ثبت کنید. نگران تمام شدن کاغذ نباشید و هرچقدر لازم است، مطالب و نکات مختلف را بنویسید.
4- خود ارزیابی
سوال هایی که از مطالب درسی طرح کرده اید را جایی یادداشت کنید که بعداً هم بتوانید به آنها مراجعه کنید. این پرسش ها عملاً نمونه سوال هایی به حساب می آیند که بعداً برای مطالعه کامل و دقیق کمک زیادی به شما خواهند کرد. به سوال های خودتان پاسخ بدهید، ببینید کجا اشکال دارید و کدام قسمت ها را باید دوباره بخوانید. معلم خودتان شوید، تا جایی که می توانید اشکالات خود را به کمک کتاب درسی رفع کنید. در این مرحله می توانید از کتاب های کمک درسی هم کمک بگیرید. فروشگاه دانش لند انواع کتاب های کمک درسی برای همه مقاطع ارائه داده است که شامل درس نامه های جامع و کاملی می شوند و همه نکته ها و مفاهیم به طور کامل داخل آنها توضیح داده شده اند. کتاب های کمک درسی ناشران برتر کشور، از جمله کتاب های خیلی سبز، قلم چی، گاج و مهر و ماه نو، درس نامه های کامل به همراه انواع فعالیت، مثال و سوالات متنوع ارائه می دهند. این کتاب های کمک درسی مطابق جدیدترین ویرایش کتاب های درسی تألیف می شوند و می توانند نقش یک معلم را برای شما ایفا کنند. اگر قصد خرید کتاب کمک درسی را دارید، پیشنهاد می کنیم از فروشگاه دانش لند غافل نشوید. گروه دانش لند امکان خرید اینترنتی کتاب با ارسال رایگان برای خریدهای بالای 200 هزارتومان را فراهم کرده و تخفیف های جذابی هم ارائه می دهد.
5- آزمون
بعد از مطالعه کامل مطالب درسی، به تمرین های کتاب و سوالاتی که خودتان طرح کرده اید جواب بدهید. با این کار، مطالبی که آموخته اید را مرور می کنید و به ثبت آنها در ذهن خود کمک خواهید کرد. پیشنهاد می کنیم برای ارزیابی دانش خود، حتماً برای درس های موردنظر کتاب کمک درسی هم تهیه کنید و از تمرین های مختلف کتاب کمک درسی بهره ببرید. کتاب های متنوع انتشارات مختلف، سوالات مختلفی از سطح ساده تا دشوار برای دانش آموزان ارائه می دهند تا بتوانند با انواع سوالاتی که از مفاهیم درسی طرح می شوند و ممکن است در امتحان هم بیایند، آشنا شوند.
یکی از انواع کتاب های کمک درسی که به یادگیری کمک زیادی می کند، کتاب های گام به گام است. در کتاب های گام به گام پاسخ همه فعالیت ها و تمرین های کتاب درسی به همراه درس نامه های کامل آورده شده اند و می توانید بعد از حل کردن تمرین های کتاب، برای چک کردن صحت پاسخ های خود به کتاب گام به گام مراجعه کنید. البته این را بدانید که کاربرد درست گام به گام، اینطور است که اول سعی کنید خود به تنهایی مسئله ها را حل کنید و به سوال ها جواب بدهید و بعد پاسخ نامه را بخوانید تا مطمئن شوید مطالب را به درستی یاد گرفته اید. اگر متوجه شدید پاسخ شما به سوال کتاب درسی اشتباه بوده، به خواندن پاسخ نامه اکتفا نکنید و تصور نکنید که حالا راه حل را یاد گرفته اید. پس از مطالعه پاسخ نامه، دوباره همان سوالی که در آن اشتباه کرده بودید را حل کنید و اشتباه خود را رفع کنید. با این کار، موفق می شوید مطالب کتاب های درسی را کامل و مفهومی یاد بگیرید و به حافظه بلند مدت بسپارید.
سخن آخر
درس خواندن شاید کار راحتی به نظر بیاید، اما مطالعه ای که به شما کمک کند مطالب درسی را عمیق و کامل به ذهن بسپارید و بتوانید نکته های مختلف و مهم را بیاموزید، باید طبق اصول انجام شود. هنر درست خواندن را می توانید به راحتی یاد بگیرید؛ کافی است اراده کنید، استراتژی مناسبی به کار بگیرید و با تمرکز و دقت به سراغ درس ها بروید!
