اهمیت به بهداشت دهان و دندان در ارتباط مستقیم با سلامتی آنها قرار دارد و در این میان مسواک نقش تععین کنندهای ایفا میکند. مسواک زدن راهکاری مناسب برای از بین بردن پلاکهای دندانی است و به جلوگیری از خرابی و پوسیدگی دندانها کمک میکند. حداقل یک بار مسواک زدن در طول روز برای پاکسازی آلایندههایی که در نتیجه خوردن غذا پوششی را بر روی دندانها یا در میان آنها ایجاد کردهاند ضروری است. اما شیوه صحیح مسواک زدن بسیار حائز اهمیت است. در ادامه این مقاله شما را با روش مسواک زدن اصولی به صورت مرحله به مرحله آشنا کرده و انواه مدلهای نخ دندان را معرفی میکنیم.
پلاکهای دندانی، عوامل موثر در پوسیدگی دندانها
منظور از پلاک دندانی همان باکتریها و باقی ماندههای مواد غذایی است که به شکل قشری نازک دندانها را پوشش میدهند. در صورت بیتوجهی نسبت به پاکسازی پلاک دندانی تجمع پلاکها لایهای ضخیم ایجاد کرده و تبدیل به جرمهای دندانی خواهند شد.
جرم گرفتگی علاوه بر اعمال اثر بر زیبایی دندانها و تغییر رنگ آنها سبب پوسیدگی، خرابی و عفونت لثه و دندان میشوند. توصیه دندان پزشکان بر این است که دقایقی قبل از خواب را به مسواک زدن اختصاص دهید تا پلاک ایجاد شده بر روی دندان در طول روز از بین برود. البته بهتر است بعد از خوردن هر وعده غذا نسبت به استفاده از نخ دندان و مسواک زدن اقدام کنید تا تجمع باکتریها در داخل دهان به خراب شدن دندانها منجر نشود.
استفاده از خمیر دندان مناسب، ضامن حفظ سلامت دندانها
بهترین نوع خمیر دندان با توجه به ساختار تشکیل دنده و موادی که در فرمولاسیون آن وجود دارد متفاوت است. بهتر است خمیر دندانی را انتخاب کنید که حاوی مقادیر کافی از فلوراید باشد. گرچه خمیر دندانهای مخصوص کودکان برای استفاده اختصاصی آماده شده است اما خردسالان به شرط اینکه میزان فلوراید موجود در خمیر دندانهای معمولی بیشتر از ۱۳۵۰ تا ۱۵۰۰ پیپیام نباشد. در بزرگسالان نیز میزان فلوراید موجود در خمیر دندان میتواند حداقل ۱۳۵۰ پیپیام باشد.
برای کودکان زیر ۶ سال که مبتلا به پوسیدگی دندانها نباشند، استفاده از خمیر دندان مخصوص کودکان که حاوی حداقل ۱۰۰۰ پیپیام فلوراید باشد مناسب است. توجه داشته باشید که میزان استفاده از خمیر دندان برای کودکان زیر ۶ سال به اندازه دانه برنج و برای کودکان ۳ تا ۶ سال به اندازه نخود فرنگی است.
صحیحترین شیوه مسواک زدن
همان قدر که برای تعداد دفعات مسواک زدن اهمیت قائل هستید باید به روش مسواک زدن نیز توجه کنید. به یاد داشته باشید که هر وعده مسواک نباید کمتر از ۲ دقیقه به طول بینجامد و برای پاکسازی سطوح دندانها برس مسواک را در تمام زوایا بچرخانید. اما قبل از اینکه اقدام به مسواک زدن کنید بهتر است از نخ دندان برای تخلیه کامل مواد غذایی باقی مانده در بخشهای میانی دندانها استفاده کنید. انواع نخ دندان در موتنرو برای خارج کردن بقایای مواد غذایی از لابلای دندانها وجود دارند که در ادامه آنها را نام میبریم:
- نخ دندان مومی: نخی از جنس نایلون با کاور مومی که به آسانی بین دندانها سر میخورد.
- نخ دندان فاقد موم: نخی نایلونی فاقد روکش مومی با قابلیت حذف قسمتهای فرسوده.
- نخ دندان مونوفیلامنت: نخی از جنس مواد مستحکم مانند تفلون و مقاوم در برابر پارگی. این نخ متشکل از یک رشته است و در قیاس با سایر نمونهها قیمت بالاتری دارد.
- نخ دندان طعمدار: انواع نخهای مومدار و بدون موم که رایحه و طعمی خوش (مانند نعنا) دارند.
- نوار میان دندانی: دارای جنس نایلونی با پهنایی بیشتر از نخ دندان و قابلیت لغزش آسانتر در میان دندانها.
شیوه درست مسواک زدن مطابق مراحل زیر است:
- ابتدا مسواک را با آب مرطوب کرده و سپس به اندازه دانه نخود بر روی آن خمیر دندان بمالید.
- قسمتی از دهان را در نظر گرفته و از همان بخش شروع به مسواک زدن کنید تا فراموش نکنید کدام دندانها تمیز شدهاند.
- برس مسواک باید در زاویه ۴۵ درجه در حد فاصل دندان و لثه قرار بگیرد و به آرامی با حرکات رورانی یا کششی فاصله میان لثه و لبه دندان را تمیز کند.
- در آغاز سطح خارجی دندانها را به خوبی مسواک بزنید و سپس به سراغ بخش داخلی بروید و نهایتا سطوع جونده را به خوبی بشویید.
- برای پایان کار از دندانههای مسواک برای تمیز کردن باکتریهای چسبیده بر سطح زبان استفاده کنید.
- وقتی از تمیز شدن کامل دهان و دندان خود اطمینان حاصل کردید نوبت آن است که دهان را با آب سرد بشویید.
انتخاب نوع مسواک و اهمیت آن در شیوه صحیح مسواک زدن
بزرگسالان بهتر است مسواکهایی را انتخاب کنند که سر کوچک داشته و فرچه آن از موهای پرتراکم تشکیل شده باشد. موهای متراکم مسواک نیز بهتر است کوتاه و بلند بوده و با زاویهای مناسب قرار گیرند. حالت ارتجاعی و انعطاف پذیری موهای مسواک باعث میشود که بتوانند به خوبی خم شده و تمام زوایا و بخشهای دندان و لثه را پاکسازی کنند.
افرادی که به جای مسواکهای معمولی از مسواک برقی استفاده میکنند نیز بهتر است مسواکهایی را انتخاب کنند که سر آنها حالت ارتعاشی یا چرخشی داشته باشد. توجه داشته باشید که استفاده از مسواکهای نرم در مقایسه با مسواکهای سفت کیفیت مسواک زدن را بیشتر بالا میبرند زیرا موهای نرم این مسواکها خیلی خوب خم شده و تمام بخشهای دهان و دندان را تمیز میکنند. انتخاب مسواکهای سخت اما به مرور زمان باعث ساییدگی و ایجاد خراش بر روی مینای دندانها شده و به بروز التهابات لثه سرعت میبخشد.
بهترین زمان برای تعویض مسواک
در کنار اهمیتی که برای انتخاب نوع مسواک و کیفیت آن قائل هستید، تعویض زمان بندی شده مسواک نیز حائز اهمیت میباشد. مسواک نیز مانند هر یک از وسایل شخصی با کاربرد روزانه به مرور زمان مستهلک خواهد شد و کیفیت اولیه خود را از دست میدهد، بنابراین زمانی که متوجه کج شدن، تغییر حالت و تغییر رنگ موها و برس مسواک شدید لازم است مسواک قدیمی خود را با نمونه جدید و سالم تعویض نمایید.
بهتر است برای افزایش کیفیت مسواک زدن، تعویض مسواک را در بازههای زمانی ۳ تا ۶ ماهه (بسته به نوع و جنس مسواک) انجام دهید. برای افزایش عمر مفید مسواک خود بهتر است آن را در مکانی خشک با تهویه مناسب قرار دهید تا از رشد و تجمع قارچها و باکتریها بر روی آن جلوگیری شود.
نتیجه گیری
انتخاب نوع مسواک، نوع نخ دندان و همچنین اطلاع از شیوه صحیح مسواک زدن به شما کمک میکند تا به شکل درست و اصولی از دندانها در برابر عوامل آسیبزا مراقبت کنید. شما میتوانید با استفاده از دستورالعمل ذکر شده در این مقاله از بهترین ساز و کار برای مسواک زدن بهره بگیرید و مراقبت از دندانها را با کیفیت بیشتر انجام دهید.