اکثر بیماران مبتلا به سرطان پروستات، در همان مراحل ابتدایی متوجه سرطان پروستات خود می شوند. بنابراین، اگر سرطان شما در استیج های اولیه (و زمانی که رشد کندی دارد) تشخیص داده شد، معمولاً نیاز نیست برای درمان با عجله تصمیم بگیرید. در این مقاله سعی کرده ایم تا تمامی روش های درمان پروستات را به شما معرفی کنیم و ببینیم که به جز جراحی پروستات و پرتو درمانی، داروهای درمان قطعی پروستات در چه شرایطی موثر هستند؟!
درمان های منطقه ای
درمان های منطقه ای، یک ناحیه ی خاص بدن را از شر سرطان خلاص می کنند. این نوع درمان ها شامل جراحی و پرتو درمانی هستند. بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان پروستات استیج اولیه، به کمک روش های درمانی منطقه ای به طور کامل درمان می شوند. اگر سرطان پروستات به خارج از غده ی پروستات سرایت کرده باشد، ممکن است این روش جواب ندهد و شما برای از بین بردن سلول های سرطانی در سایر نواحی بدن، به روش های دیگری (مثل داروها) نیاز داشته باشید.
1) عمل جراحی
همانطور که پیش از این گفتیم، از عمل جراحی زمانی استفاده می شود که سرطان به دیگر نقاط بدن سرایت نکرده باشد. در این روش پزشک با خارج کردن بافت آلوده (یعنی غده ی پروستات و برخی از غدد لنفاوی اطراف آن) از پخش شدن سرطان جلوگیری می کند. جراحی انکولوژی، یک رشته از شاخه پزشکی است که در آن، عمل های جراحی بیماری سرطان انجام می شود.
به همین دلیل جراحی های مربوط به سرطان معمولاً توسط جراح انکولوژیست انجام می شود. جراحی سرطان پروستات تحت نظر یک متخصص اورولوژی یا یک متخصص اورولوژی-انکولوژی و یا یک جراح انکولوژیست صورت می گیرد. نوع جراحی شما به استیج (مرحله) بیماری، سلامت عمومی بدن و سایر عوامل بستگی دارد.
2) پرتو درمانی
در این روش از اشعه های پر انرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. پرتو درمانی مختص سرطان توسط متخصص رادیوتراپی انکولوژی انجام می شود. یک دوره پرتو درمانی (یا برنامه ی پرتو درمانی) شامل تعداد جلسات مشخصی است که در یک دوره زمانی معین صورت می گیرد.
درمان های متمرکز
درمان های متمرکز درمان هایی کم تهاجمی هستند، که تنها تومورهای کوچک پروستات را هدف قرار می دهند. در این نوع روش های درمانی از گرما، سرما و روش های دیگر برای از بین بردن تومورها استفاده می شود. درمان های متمرکز اغلب برای سرطان پروستات کم خطر یا سرطان پروستات با ریسک متوسط کاربرد دارد. نکته ای که باید به آن اشاره کنیم این است که آزمایشات بالینی متعددی برای مطالعه ی درمان های متمرکز در حال انجام است و اکثر این روش های درمانی به عنوان گزینه ی استاندارد مورد تأیید قرار نگرفته اند.
درمان های سیستمیک
در این روش از دارو برای درمان سلول های سرطانی استفاده می شود. این داروها در اغلب موارد از طریق جریان خون اعمال می شوند (تو رگی)، تا بتوانند به سلول های سرطانی سراسر بدن برسند. زمانی که دارویی به این روش تجویز می شود، به آن درمان سیستمیک گفته می شود.
به طور کلی این داروها توسط یک متخصص انکولوژی (پزشک متخصص درمان سرطان با دارو) تجویز می شود.
داروها اغلب از راه یک لوله ی تو رگی (IV) به وسیله ی سوزن، یا به صورت قرص و کپسول خوراکی وارد جریان خون شما می شوند. اگر برای درمان سرطان از داروهای خوراکی استفاده می کنید، حتماً در مورد نحوه ی استفاده و نگهداری آن با پزشک خود مشورت کنید.
انواع داروهایی که برای سرطان پروستات تجویز می شوند عبارتند از:
- درمان هورمونی
- درمان هدفمند
- شیمی درمانی
- ایمونوتراپی
- رادیوتراپی سیستمیک
- داروهای اصلاح کننده استخوان
1) هورمون تراپی (درمان هورمونی)
رشد و گسترش تومورهای سرطانی پروستات، توسط هورمون های جنسی مردانه (آندروژن) صورت می گیرد. بنابراین، کاهش سطح این هورمون ها فرآیند رشد تومور را کم می کند. یکی از مهم ترین هورمون های آندروژن «تستسترون» است. هورمون تراپی به منظور کاهش سطح تستسترون در بدن، با برداشتن بیضه ها توسط جراحی (اخته سازی جراحی) یا تجویز داروهایی که عملکرد بیضه را متوقف می کنند (اخته سازی پزشکی) انجام می شود.
پزشک با توجه به اینکه کدام درمان پاسخدهی بهتری روی شما خواهد داشت، بهترین گزینه ی درمانی را انتخاب می کند. این روش درمانی با نام های دیگری مثل درمان محرومیت از آندروژن (ADT) نیز شناخته می شود.
یکی دیگر از روش های پیشگیری از رشد سرطان پروستات، مصرف داروهای سرکوب کننده تستسترون و یا مهار کننده محور آندروژن می باشد. این داروها با مهار کردن یا سرکوب تولید تستسترون، میزان این هورمون را در بدن کاهش می دهند.
2) درمان هدفمند
درمان هدفمند، درمانی است که ژن ها، پروتئین ها یا بافت های مخصوص سرطان (که به رشد و گسترش سرطان کمک می کنند) را هدف قرار می دهد. این درمان باعث توقف گسترش سلول های سرطانی شده و آسیبی که به سلول های سالم می رسد را کم می کند.
3) شیمی درمانی
برخلاف انواع دیگر سرطان، شیمی درمانی نقش مهمی در درمان سرطان پروستات ندارد و فقط زمانی استفاده می شود که سرطان پروستات به هورمون درمانی مقاوم باشد. در شیمی درمانی از دارو برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. این داروها از رشد و تقسیم سلول های سرطانی جلوگیری می کنند. شیمی درمانی معمولاً تحت نظر یک متخصص انکولوژی انجام می شود.
4) ایمونوتراپی
ایمونوتراپی که با نام «درمان بیولوژیکی» نیز شناخته می شود، بر اساس تقویت سیستم دفاعی بدن در برابر سرطان طراحی شده است. در این روش، از مواد ساخته شده توسط بدن یا مواد ساخته شده در آزمایشگاه برای بهبود یا بازسازی عملکرد سیستم ایمنی بدن و هدف قرار دادن سلول های سرطانی استفاده می شود.
5) رادیو تراپی سیستمیک (اینفیوژن تراپی)
رادیوم-223 (زوفیگو): در این روش درمانی از یک ماده ی رادیواکتیو برای درمان سرطان پروستات بدخیم استفاده می شود. استفاده از این دارو تنها در صورتی مجاز است که سرطان، فقط به استخوان های بیمار سرایت کرده باشد و سایر نواحی بدن آسیبی ندیده باشند. رادیوم-223 یک پخش کننده ی آلفا رادیونوکلئوتید است که رفتار کلسیم را شبیه سازی کرده و مناطقی از استخوان که تحت تأثیر سرطان دچار تغییر شده اند را هدف قرار می دهد.
6) داروهای اصلاح کننده استخوان
سلامت استخوان یک امر مهم در زندگی افراد مبتلا به سرطان پروستات می باشد. استئوپنی و پوکی استخوان، از مشکلات استخوانی هستند که در اثر درمان های هورمونی ایجاد و یا تشدید می شوند. بیماران تحت درمان هورمونی برای سرطان پروستات غیر متاستاز -به علت وجود خطر ایجاد شکستگی های استخوانی- باید به طور منظم معاینه شوند.
رایج ترین راه برای تشخیص وجود این خطر برای بیمار، استفاده از اسکن جذب اشعه ایکس با انرژی دوگانه، (DEXA) برای اندازه گیری قدرت استخوان های فرد می باشد. بیمارانی که به میزان بالایی در معرض خطر شکستگی استخوان قرار دارند، باید برای پایین آمدن خطر شکستگی، تحت درمان با داروهای اصلاح کننده ی استخوان قرار بگیرند.
داروهای اصلاح کننده ی استخوانی که در این شرایط قابل استفاده می باشند عبارتند از: دنوسوماب، زولدرونیک اسید، آلندرونات، ریسدرونات، ایباندرونات و پامیدرونات. این داروها ممکن است باعث بروز برخی عوارض جانبی شوند؛ بنابراین پیش از مصرف این داروها، در مورد زمان مصرف دارو و بهترین گزینه برای شرایط خاص خود با پزشک مشورت کنید.
مصرف داروهای اصلاح کننده ی استخوان، برای بیمارانی که در حال حاضر شواهد مربوط به متاستاز استخوان در آنها دیده نمی شود فایده ی خاصی ندارد. زیرا تحقیقات نشان داده است که این داروها از پخش شدن سرطان پروستات به استخوان، جلوگیری نمی کنند.
برای مشاوره آنلاین با دکتر حسین کرمی متخصص ارولوژی می توانید به وب سایت دکتر کرمی مراجعه کنید.
