زنبورهای عسل در گروه های مختلفی دسته بندی شده که هر یک وظایف خاص خود را دارند. یکی از این گروه‌ها شامل ملکه زنبور عسل است، که انواع مختلفی داشته و ویژگی‌های متفاوتی در هر نژاد دارد. ملکه کارنیکا، ملکه قفقازی و ملکه Buckfast به عنوان سه نژاد برجسته زنبور عسل شناخته می‌شوند. هر یک از این ملکه‌ها ویژگی‌ها و خصوصیات منحصر به فردی دارند که آنها را از یکدیگر متمایز می‌کند. در ادامه با انواع ملکه زنبور عسل و نحوه تشخیص آنها از سایر زنبورها آشنا می‌شویم.
ملکه ایتالیایی
ملکه ایتالیایی به عنوان یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌ها در این زمینه شناخته می‌شود و دلایل زیر نشان می‌دهند که چرا این نژاد به این اعتبار دست یافته است.
- اولین ویژگی منحصر به فرد ملکه ایتالیایی، خلق و خوی ملایم آن است. زنبورهای کارگر این نژاد به رفتار آرام و عدم تمایل به نیش زدن شناخته می‌شوند که زنبورداری را تجربه‌ای دلپذیر می‌کند.
- باروری بالای ملکه ایتالیایی نیز یک ویژگی بارز است. قدرت تخم‌گذاری فوق‌العاده این نژاد باعث افزایش سریع جمعیت کندو و تولید عسل بیشتر شده، که این امر به راندمان بالاتر کلنی منجر می‌شود.
- تلاش بی‌وقفه زنبورهای کارگر ایتالیایی در جمع‌آوری شهد و تولید عسل با کیفیت بالا نیز چشمگیر است. پشتکار و تلاش آنها باعث تولید عسل فراوان و با کیفیت مطلوب می‌شود.
- قدرت گرده افشانی بالای ملکه ایتالیایی این نژاد را به انتخاب ایده‌آل برای گرده افشانی مزارع و باغ‌ها تبدیل کرده است. سازگاری و مقاومت بالای ملکه ایتالیایی نسبت به شرایط آب و هوایی مختلف و بیماری‌ها، باعث پایداری و طول عمر کلنی آن می‌شود.
ملکه کارنیا
ملکه کارنیا نیز از نژادهای برجسته و برتر زنبورهای عسل محسوب می‌شود. از ویژگی‌های این دسته می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
- ملکه کارنیکا به دلیل جثه بزرگ، پرکاری و راندمان بالا، کیفیت عسل و رفتار ملایم شناخته می‌شود.
- این نژاد از زنبورهای کارگر دارای جثه بزرگتر و بال‌های قوی‌تر است که به آنها قدرت حمل گرده و شهد بیشتر را می‌دهد.
- همچنین، زنبورهای کارگر کارنیکا به دلیل پشتکار و تلاش بی‌وقفه، راندمان بالایی در تولید عسل دارند و عسل تولید شده توسط آنها به طعم دلپذیر و کیفیت بالا معروف است.
ملکه قفقازی
ملکه قفقازی دارای مقاومت فوق‌العاده، سازگاری با آب و هوا، طول عمر بالا، تولید عسل با کیفیت و رفتار ملایم میباشد. این نژاد از زنبور عسل به طور شگفت‌انگیزی در برابر طیف وسیعی از بیماری‌ها و انگل‌ها مقاوم است و به ندرت تحت تاثیر عوامل بیماری‌زا قرار می‌گیرد. ملکه قفقازی با شرایط آب و هوایی مختلف، از گرمای طاقت‌فرسا تا سرمای شدید، سازگار می‌شود. عسل تولید شده توسط زنبورهای کارگر قفقازی دارای طعمی دلپذیر و کیفیت بالا میباشد.
ملکه Buckfast
ملکه Buckfast، حاصل ترکیب نژادهای مختلف زنبور عسل است، که ترکیبی بی‌نظیر از صفات برجسته را به نمایش می‌گذارد. این نژاد از زنبور عسل راندمان بالایی دارد و به مقاومت بالا, کیفیت عسل و رفتار ملایم شناخته می‌شود. زنبورهای کارگر Buckfast با قدرت تخم‌گذاری بالا و تلاش بی‌وقفه، به سرعت جمعیت کندو را افزایش می‌دهند و عسل با کیفیت بالا تولید می‌کنند.
ملکه اسپانیایی
نژاد اسپانیایی یا زنبور ایبری (Apis mellifera iberiensis) یک نژاد زنبور عسل است که حاصل هیبریداسیون زنبور سیاه اروپایی با انواعی از دودمان آفریقایی است. این نژاد دارای رنگ تیره است و ویژگی های منحصر به فردی از هر دو دسته را دارا می باشد.
ملکه نژاد اسپانیایی سازگار با فصول و مناطق شبه جزیره است و تولید کننده گرده خوبی میباشد. تخم گذاری مناسب حتی در شرایط نامساعد، رشد بسیار سریع و خصوصیات دیگری از این نژاد را به نمایش می گذارد.
مقایسه ملکه روس و آفریقایی
زنبورداران همواره به دنبال نژاد‌هایی هستند که توانایی تولید عسل با کیفیت، مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی مختلف و رفتار مناسب را دارا باشند. در این میان، ملکه روس و ملکه آفریقایی به عنوان دو نژاد برجسته در زنبورداری شناخته می‌شوند.
ملکه زنبور عسل روس با توانایی تخم‌گذاری فوق‌العاده، تلاش بی‌وقفه و پشتکار در جمع‌آوری شهد و تولید عسل, شهرت فراوانی در دنیا دارد. این نژاد به طور شگفت‌انگیزی در برابر سرمای شدید مقاومت نشان می‌دهد و عسل با طعم دلپذیر و کیفیت بالا تولید می‌کند. علاوه بر این، زنبورهای کارگر روس خلق و خوی آرامی داشته و نیش کمتری می‌زنند.
از سوی دیگر، ملکه آفریقایی با تولید عسل فراوان، رفتار دفاعی قوی و مقاومت در برابر بیماری‌ها، توجه زنبورداران را به خود جلب کرده است. این نژاد با پشتکار در جمع‌آوری شهد، به تولید عسل فراوان در طول فصل فعالیت معروف است. همچنین، ملکه آفریقایی با سازگاری خوب با شرایط آب و هوای گرم و خشک، به گزینه ایده‌آل برای مناطق مشابه این شرایط تبدیل شده است.
نحوه تشخیص زنبور ملکه
در نژادهای مختلف زنبور عسل، زنبور ملکه شکل و شمایل متفاوتی دارد؛ اما ویژگی‌های فیزیکی این زنبوران به طور کلی یکسان است. این ویژگی‌ها شامل:
- زنبور عسل ملکه دارای جثه‌ای بزرگتر نسبت به زنبوران نر و زنبوران کارگر است.
- به علت داشتن تعداد زیادی تخم درون بدن ملکه، شکم زنبور ملکه در دوران تخم‌گذاری بزرگتر از حالت عادی است.
- سینه زنبور ملکه بزرگتر و سر آن کوچکتر از زنبوران کارگر است.
- بال‌های زنبور ملکه تقریباً دو سوم از شکم را می‌پوشاند، در حالی که بال‌های زنبوران کارگر و نر تا نوک شکم می‌رسد.
- دیگر ویژگی زنبور ملکه عدم وجود سبد گرده در پاها است، زیرا ملکه هرگز برای جمع آوری گرده از کندو خارج نمی‌شود.
- زنبور عسل ملکه توانایی تولید موم را ندارد و غده مربوطه در بدنش فعال نیست.
در این مقاله با ویژگی های انواع ملکه زنبور عسل آشنا شدید. با آگاهی از رفتار خاص هر یک از این نژاد‌ها و اتخاذ تمهیدات لازم، زنبورداران می‌توانند از مزایای منحصر به فرد هر یک از این دو نژاد در تولید عسل بهره‌مند شوند. انتخاب نژاد مناسب بستگی به شرایط محل زنبورداری و هدف تولید دارد. اما هر نژاد ملکه ذکر شده در این مقاله با ویژگی‌های خاص خود، به عنوان نمادهای تلاش و پشتکار در زنبورداری شناخته می‌شوند.
