علت درد انگشتان دست و پا موارد متعددی هستند. ابتلا به بعضی از بیماریها ازجمله رماتیسم مفصلی از دلایل اصلی احساس درد در انگشتان است.
دلیل ایجاد این بیماریها مشخص نیست و اغلب این بیماریها در گذر زمان شدت مییابند، به همین دلیل بیماران باید تحت نظر پزشک متخصص باشند.
در ادامه درباره دلایل ایجاد درد و روش‌های درمان درد انگشتان توضیح می‌دهیم.
علت درد انگشتان چیست؟
عواملی مانند اصابت دست با وسایل سخت، جراحات، آسیب‌دیدن تاندون و عضلات و عفونت‌ها باعث احساس درد و ناراحتی در انگشت‌ها شده و مانع از حرکت آسان و سریع مفاصل و عملکرد صحیح آن میشود.
آسیب‌دیدگی و احساس درد در انگشتان دست و پا یکی از مشکلات رایج درمیان ورزش‌کاران، افرادی است که با ابزارآلات سنگین کار می‌کنند و به‌طور کلی افرادی است که با دست‌ها فعالیت زیادی انجام می‌دهند.
ابتلا به بعضی بیماریها نیز باعث درد در انگشتان میشود که برای درمان آن، وضعیت بیمار باید توسط پزشک ارتوپد معاینه شود. اگر احساس درد بسیار شدید باشد، نشان‌دهنده شکستگی، دررفتگی، کشیدگی تاندون، کوفت‌دیدگی و موارد دیگر خواهد بود.
عمدتا، دلایل زیر باعث بروز این درد، ورم و تضعیف عملکرد انگشتان می‌شوند:
- افتادن روی دست و واردشدن فشار زیاد برروی آن
- واردشدن ضربه
- برگشتن ناگهانی و بیش از حد انگشتان به‌سمت جلو یا عقب
- شکاندن بیش از حد قولنج انگشت‌ها
انواع بیماری درد انگشت
بیماری‌های مختلفی باعث بروز درد و ناراحتی در انگشتان و اختلال در عملکرد آن می‌شوند. هرکدام از این بیماریها نشانه‌های به‌خصوصی داشته و به درمان خاصی نیاز دارند.
این بیماریها و علائم و روش درمان آن را در ادامه معرفی می‌کنیم.
بیماری انگشت ماشه‌ای
یکی از عوامل بروز ناراحتی و آسیب در انگشتان، التهاب غلاف تاندون در بخش پایه انگشت بوده که به بیماری انگشت ماشه‌ای شناخته میشود.
علائم زیر نشان‌دهنده این بیماری هستند:
- گرفتگی و قفل‌شدگی انگشتان هنگام تحرک
- احساس سفتی در انگشتان
- به‌کندی و به‌سختی خم و صاف‌کردن انگشتان
- ورم و درد در ناحیه پایه انگشت
این علائم هنگام بیدارشدن از خواب و فعالیت‌نداشتن به‌مدت طولانی شدت بیشتری دارد. ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت و آرتریت روماتوئید این درد را افزایش می‌دهد.
بستن آتل، استراحت به دست و عدم تحرک درد آن را کاهش دهد. اگر این بیماری شدید باشد، پزشکان برای کاهش درد و التهاب بیماران تزریق استروئید را تجویز می‌کنند.
تشکیل کیست گانگلیون
در هر سنی، احتمال دارد در نزدیکی مفصل‌ها یا تاندون‌ها در مچ دست مثل پایه انگشتان توده‌هایی پر از مایع در اندازه‌های مختلف ایجاد شود. این تودهها امکان دارد سفت یا نرم باشند.
وجود این تودهها باعث احساس سوزن‌سوزن شدن و ناراحتی در بعضی از افراد شود. دلیل تشکیل این تودهها مشخص نیست و اگر دردناک باشند با جراحی تخلیه می‌شوند.
سندروم تونل کارپال
مچ دست دارای عصبی به نام مدیان بوده که سندروم تونل کارپال در عملکرد آن اختلال ایجاد می‌کند. علائمی مانند سوزن‌سوزن شدن، درد و بی‌حسی در انگشتان نشان‌دهنده فشردگی و ورم عصب مدیان داخل تونل مچ دست است.
علائم این سندروم آهسته شروع میشود و به‌تدریج شدید میشود. درد آن از انگشتان آغاز شده و بازو را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری باید به‌موقع درمان شود تا گسترش پیدا نکند.
برای درمان می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- استفاده از داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی مانند ناپوکسن و ایبوپروفن
- بستن اتل یا بریس
- تزریق استروئید و انجام فیزیوتراپی با تجویز پزشک
- انجام جراحی درصورت موثرنبودن درمان‌های دیگر
روماتیسم مفصلی
هنگامی که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم بدن حمله کند، این بیماری مزمن را به‌وجود می‌آورد که علائم آن درد، ورم، سفتی و تغییر شکل انگشتان است. این بیماری می‌تواند تمام نواحی بدن را درگیر کند اما عمدتا در دست و مفاصل میانی انگشتان ایجاد میشود.
علت ایجاد این بیماری دقیقا مشخص نیست اما گاهی ارثی بوده و بانوان بیشتر از آقایان به آن مبتلا می‌شوند. علائم دیگر این بیماری، خمیدگی، بی‌حسی و گزگز‌شدن انگشتان، گرم‌شدن دست هنگام لمس‌کردن، خستگی، نداشتن انرژی و تب هستند.
رماتیسم مفصلی هیچ درمانی ندارد و افراد مبتلا به آن برای کنترل درد انگشتان و جلوگیری از آسیب‌دیدن مفصل باید به پزشک متخصص مراجعه کنند. پزشکان برای این دسته از بیماران داروهای ضدالتهابی تجویز می‌کنند.
علاوه‌براین، مصرف داروهای جلوگیری‌کننده از فعالیت سیستم ایمنی، استفاده از فیزیوتراپی، کاردرمانی، ماساژ، طب سوزنی و عمل جراحی از دیگر تجویزهای پزشکان است.
استئوآرتریت
این بیماری یکی از اشکال بسیار شایع آرتروز بوده که اغلب در انگشتان و دست‌ها و درمیان افراد مسن ایجاد میشود. علت ایجاد این بیماری، از بین‌رفتن غضروفی است که از انتهای استخوان محافظت می‌کند.
دردی که با فعالیت‌داشتن افزایش پیدا می‌کند، کاهش حرکت و عملکرد انگشتان، حساس‌شدن پوست و ورم از علائم آرتروز در انگشتان هستند. آرتروز به‌آهستگی ایجاد میشود و در گذر زمان شدید میشود.
برای کنترل درد انگشتان، بهبود حرکت مفاصل، کاهش درد و شدت‌نگرفتن بیماری، دکتر ارتوپد کرج راهکارهای زیر را تجویز می‌کند:
- مصرف داروهای اصلاح‌کننده و کنترل‌کننده بیماری و حرکات بدن
- کورتیکواستروئیدها برای کم‌شدن التهاب
- انجام فیزیوتراپی برای تقویت مفصل‌ها و بهبود حرکت
- مصرف مسکن‌های خوراکی
- ایجاد تغییر در سبک زندگی مانند تنظیم برنامه تغذیه، کاهش‌دادن وزن یا انجام‌دادن بعضی از نرمش‌ها
- انجام جراحی برای ترمیم مفصل
- انجام جراحی برای تعویض مفصل
عفونت
عفونی‌شدن محل زخم و بریدگی برروی انگشتان، در بعضی مواقع می‌تواند منجر به احساس ناراحتی و درد شود. داشتن علائمی مانند افزایش شدت درد، چرک و ترشح از ناحیه زخم‌شده، ورم، احساس گرما و گرفتگی در آن ناحیه و تب نشان‌دهنده عفونت هستند.
برای درمان عفونت، باید محل بریدگی را ضدعفونی کرده و پانسمان آن به‌موقع تعویض شود. اگر عفونت شدید باشد، باید توسط پزشک معاینه شود. اگر پزشک تشخیص عفونت باکتریایی دهد، برای درمان آن مصرف آنتی بیوتیک را تجویز خواهد کرد.
انقباض دوپویترن
به افزایش ضخامت بافت کف دست، انقباض دوپویترن گفته میشود. علائم شایع این بیماری، کاهش تحرک و خمیده‌شدن انگشتان به‌سمت داخل است.
احساس درد و بروز اختلال در کف دست و انگشتان هنگام فعالیت، بروز حفره و توده در زیر پوست کف دست و ناتوانی در قراردادن دست برروی یک سطح از علائم دیگر این بیماری هستند.
دلیل ایجاد این بیماری مشخص نبوده و آقایان بالای ۴۰ سال اغلب درگیر آن می‌شوند. علائم این بیماری در گذشت زمان شدت پیدا می‌کند.
اگر این علائم خفیف باشد، اغلب به درمان نیاز ندارد اما اگر شدید باشد، عمل جراحی لازم خواهد بود تا انگشت‌ها صاف بشوند.
درمان خانگی درد انگشتان
درصورتی‌که درد موقتی بوده و شدید نباشد، می‌توانید از راه‌های زیر برای تسکین درد استفاده کنید:
- ماساژدادن و استراحت‌دادن به دست
- بستن انگشتان با بانداژ یا آتل
- قراردادن کمپرس سرد برروی ناحیه دردناک به‌مدت ۲۰ دقیقه چند بار در روز
- قراردادن انگشتان بالاتر از سطح قلب برای کاهش ورم
- قراردادن انگشتان درمیان حوله گرم
- مصرف داروهای مسکن مانند استامینوفن، آلفن ایکس، ایبوپروفن و ناپروکسن
علت درد انگشتان امکان دارد مواردی مانند فعالیت سنگین و بیش از حد، ضربه‌دیدن و ابتلا به بیماری‌هایی مانند کیست گانگلیون، انقباض دوپویترن، رماتیسم مفصلی، استئوآرتریت و سایر بیماریها باشد.
هرکدام از این بیماریها علائم خاصی دارند که با مشاهده آنها باید فورا به پزشک مشاهده کرد تا با تجویزات خود، روند پیشرفت آن کنترل شود.
برای تسکین و کنترل درد انگشتان درصورتی که خفیف باشد، از راهکارهایی مانند مصرف داروهای مسکن، قراردادن کمپرس سرد، بستن بانداژ و آتل و کاهش‌دادن فعالیت‌ها می‌توان استفاده کرد.
