خواص و فواید روغن کنجد

فواید و خواص روغن کنجد باعث شده است که انسان ها چیزی حدود 2500 سال از آن استفاده کنند. این روغن، سرشار از چربی اشباع نشده، آنتی اکسیدان، مواد معدنی و ویتامین های متعدد است. اسیدهای چرب اشباع نشده در این روغن، شامل امگا 3، امگا 6 و امگا 9 هستند و نقش بسزایی در کنترل و درمان بیماری هایی مثل ناراحتی قلبی، فشار خون، دیابت، بیماری های عروقی و … دارند. وجود ویتامین E در روغن کنجد، باعث کنترل و درمان بیماری هایی مثل آلزایمر می شود. در ادامه این بحث با ما همراه باشید تا مطالب بیشتری در این راستا در اختیار شما قرار دهیم.

انواع روغن کنجد

با توجه به کاربرد و خواص روغن کنجد، در چندین نوع مختلف در بازار موجود است. این موارد شامل روغن کنجد بکر، روغن ارده کنجد و روغن تصفیه شده کنجد می باشد. این سه نوع روغن دارای تفاوت های اساسی در کاربرد و نحوه روغن کشی بوده که در بخش زیر به صورت اختصاصی به آنها خواهیم پرداخت.

• روغن کنجد تصفیه شده؛ روغن کنجد تصفیه شده در واقع همان روغن کنجد بی بو است. این نوع روغن، نسبت به نوع بو دار کیفیت پایین تری داشته و فاقد بو و خواص می باشد. روغن کنجد تصفیه شده، تحت شرایط فیزیکی و شیمیایی به دست می آید.

• روغن کنجد ارده؛ اگر تاکنون از ارده استفاده کرده باشید، مسلما یک لایه روغن که بر روی ارده تشکیل می شود را دیده اید، این روغن همان روغن کنجد ارده است. روغن گیری ارده کاملا به شکل سنتی انجام می شود. در این نوع روغن گیری، ابتدا کنجد را کمی بو می دهند و سپس آن را خرد و به شکل خمیری در می آورند. پس از انجام این مراحل، روغن کنجد را جداسازی می کنند. روغن کنجد ارده کاملا طبیعی است و سرشار از مزیت های فراوان‌می باشد.

• روغن کنجد ؛ در این روش مقداری کنجد را تحت فشار بسیار زیاد قرار می دهند تا روغن از آن خارج شود. روغن کنجد برای پخت و پز انواع غذاها، تهیه سس سالاد و همچنین تفت دادن مواد غذایی به کار می رود. لازم به ذکر است که در جداسازی روغن کنجد بکر از حرارت مستقیم استفاده نمی شود. روغن کنجد بکر، بودار است و بوی طبیعی کنجد خام از آن استشمام می شود. به طور کلی روغن کنجد در دو دسته بودار و بدون بو جای می گیرد که نوع بودار از نظر خواص و کیفیت در مقایسه با سایر انواع آن بالاتر است.

روغن کنجد چه خواصی دارد؟

روغن کنجد دارای خواص متعددی است به صورتی که می تواند طیف گسترده ای از نیازهای بدن را رفع کند‌. در بخش زیر به صورت اختصاصی به برخی از مهمترین خواص روغن کنجد می پردازیم.

1. تقویت رشد استخوان ها، یکی از مهمترین خواص روغن کنجد: روغن کنجد به دلیل داشتن مواد معدنی مختلفی مثل کلسیم و مس باعث رشد استخوان ها می شود. مصرف این روغن رشد استخوان را بهبود بخشیده و مانع پوکی استخوان در سنین بالا می شود.

2. کنترل میزان قند خون؛ طبق تحقیقات مختلفی که بر روی روغن کنجد اصل انجام شده است، محققان متوجه شده اند که مصرف این روغن می تواند قند خون و سطح گلوکز بدن را مدیریت کند. این روغن حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده است و سطح کلسترول خون را کاهش می دهد؛ به همین علت بهترین گزینه برای افرادی که مشکل قلبی دارند به حساب می آید. روغن کنجد به دلیل فوایدی که دارد می تواند مانع سکته و حمله های قلبی شود.

3. پیشگیری از سرطان، از دیگر خواص روغن کنجد: تحقیقات نشان می دهد که روغن کنجد دارای سزامین، سزامون و لیگنان فراوان است و نقش موثری در پیشگیری از رشد سلول های سرطانی در روده بزرگ دارد. نقش اسید لینولئیک در روغن کنجد را نمی توان در جلوگیری از سرطان نادیده گرفت.

روغن کنجد پخت و پز

4. تقویت و بهبود کیفیت موها؛ مطالعات مختلف بر روی این روغن نشان می دهد که استفاده از آن باعث کاهش ریزش مو، حفظ رنگ طبیعی مو و همچنین تضمین سلامت پوست سر می شود. معمولا افراد برای تقویت موهای خود به طور سنتی از این روغن استفاده می کنند.

5. کاهش استرس و اضطراب؛ در روغن کنجد، تیروزین موجود است و به طور مستقیم با سروتونین ارتباط برقرار می کند. این ویژگی باعث بهبود خلق و خوی و همچنین کنترل اضطراب و افسردگی در افراد می شود.

6. زیبایی و سلامت پوست؛ اگر می خواهید زیبایی و سلامت پوست خود را افزایش دهید، حتما از روغن کنجد استفاده کنید. این روغن به دلیل دارا بودن عنصر روی به شما کمک می کند تا پوستی زیباتر، شفاف تر و سالم تر داشته باشید. روغن کنجد می تواند مخرب های پوستی ناشی از استرس و لک های پیری را کاهش داده و در نتیجه مانع از پیری زودرس می گردد.

آشنایی با کاربردهای روغن کنجد

روغن کنجد همانند هر روغن دیگری دارای کاربردهای متفاوتی است که مهمترین آن، استفاده در آشپزخانه و پخت و پز است. روغن کنجد برای آشپزی دارای بویی خاص و ملایم، گاهی متمایل به تلخ و گاهی متمایل به شیرین می باشد. برای استفاده از روغن کنجد در آشپزی لازم است ابتدا آن را با درجه حرارت مناسب حرارت دهید. زمانی که می خواهید روغن کنجد تصفیه شده را گرما دهید، حواستان باشد که درجه حرارت آن نباید بالاتر از 450 فارنهایت شود؛ چون روغن تصفیه شده با حرارت بالا می سوزد و بوی طبیعی خود را از دست می دهد. استفاده از روغن کنجد در آشپزی باعث برشته شدن و خوش طعم شدن غذا می شود. افرادی که می خواهند غذاهای سالم مصرف کنند و تابع رژیم غذایی هستند، توصیه می شود حتما از روغن کنجد استفاده کنند.

لازم است بدانید که مصرف روغن کنجد پخت و پز باعث افزایش سلامت دهان و دندان، پیشگیری از کم خونی و کاهش فشار خون می شود. در آشپزی نیز استفاده از روغن کنجد خام و تصفیه نشده امکان پذیر است و می توانید این روغن را برای طعم دهی به غذاهایی که به پخت و پز نیاز ندارند به کار ببرید. با توجه به خواص فراوانی که این روغن دارد از آن در زمینه پزشکی و طب سنتی نیز استفاده های زیادی می شود. مثلا در زمینه پزشکی و ساخت دارو جهت تهیه محلول های تزریقاتی و عضلانی کاربرد دارد. همچنین در طب سنتی از این روغن برای ماساژ و بهبود دردهای مفصلی و همچنین رفع لک های سوختگی نیز استفاده می گردد. در کشور هند و در زمینه طب سنتی نیز از روغن کنجد برای کاهش استرس و اضطراب بهره گرفته می شود.

خواص روغن کنجد

مضرات روغن کنجد

اگر بخواهیم خواص روغن کنجد را نادیده بگیریم این روغن نیز همانند بسیاری دیگر از روغن ها دارای مضراتی است که دانستن آن ها ضروری است. از جمله مهمترین مضرات این روغن می توان به سست کنندگی معده اشاره کرد. اگر به هر دلیلی از داروهای مسهل استفاده می کنید و یا در فصل گرم سال هستید و معده ضعیفی دارید، سعی کنید میزان مصرف روغن کنجد را کاهش دهید. بهتر است برای جلوگیری از پیشرفت بیماری از خوردن روغن کنجد به صورت خام و همراه با غذا پرهیز کنید.

لازم است بدانید که طبع این روغن گرم و تر است و قبل از مصرف لازم است به یک پزشک طب سنتی مراجعه کنید؛ چون افراد یا سرد مزاج هستند یا گرم و مصرف محصولات سرد یا گرم بدون اطلاع از طبیعت بدن باعث بروز بیماری های مختلف می شود. مصرف بیش از حد روغن کنجد نیز می تواند روده بزرگ شما را دچار التهاب کند. پس سعی کنید در زمان مصرف حدود مصرف را رعایت کنید. همچنین مصرف بیش از حد این روغن در ابتلا به کبد چرب موثر بوده و عملکرد طبیعی کبد را مختل می کند.

استفاده از روغن کنجد در دوره بارداری نیز داری مضراتی است که هم برای مادر و هم برای فرزند مضر است. اگر باردار هستید، سعی کنید از روغن کنجد استفاده نکنید؛ چون در برخی از موارد باعث سقط جنین، واکنش های آلرژیک و القای هورمونی می شود. مضرات گفته شده کاملا احتمالی هستند و برای تمامی افراد یکسان نیست؛ به همین علت پیشنهاد می شود اگر مشکل خاصی دارید، حتما قبل از مصرف با پزشک خود در این راستا صحبت کنید تا از خطرات احتمالی آن جلوگیری نمایید. مثلا در برخی از خانم های باردار ممکن است سقط جنین صورت بگیرد، ولی در برخی دیگر شاید اتفاق خاصی نیفتد؛ چون شرایط بدنی افراد با یکدیگر یکسان نیست.

آشنایی با کاربردهای روغن کنجد

جمع بندی

روغن کنجد بندیتو یک روغن کاملا طبیعی و اشباع نشده از اسیدهای چرب است که با ایجاد حرارت و فشار مستقیم بر روی دانه های کنجد در دو حالت بو دار و بی بو به دست می آید. خواص روغن کنجد بی شمار است و مصرف آن برای سلامت بدن توصیه می شود. اگر باردار هستید و یا از داروهای مسهل کننده استفاده می کنید حتما قبل از مصرف این روغن با پزشک خود مشورت کنید. اگر قصد مصرف این روغن را دارید به شما توصیه می کنیم که حتما حد اعتدال را رعایت کنید تا دچار بیماری هایی مثل کبد چرب و اختلال کارکرد روده بزرگ نشوید. در جنوب، شرق، مرکز، غرب و همچنین جنوب شرق آسیا از این روغن برای طعم دهندگی، دادن رایحه و مزه به غذا استفاده می شود. در روغن کنجد، آهن، روی، کلسیم، مس، اسیدهای اشباع نشده، پتاسیم، ویتامین E و… دیده می شود.