معمولا حین خواب، آخرین چیزی که حس می شود، تغییر ناگهانی ریتم تنفس است. زمانی که خواب، عمیق تر می شود، تنفس نامنظم تر شده و حدود ۱۵٪ کاهش پیدا می کند. حتی، ممکن است به علت تغییر در فعالیت حرکت چشم و مغز، تنفس متوقف شود. چنین تغییراتی در عمل تنفس تا حدی که منجر به مکث مکرر در تنفس نشود طبیعی است. اگر زمان مکث بین تنفس ها به بیش از ده ثانیه برسد، موجب کاهش غیر طبیعی مقدار اکسیژن موجود در خون شده و در نهایت بروز اختلال در عملکرد طبیعی بدن را به دنبال خواهد داشت.
دلایل مختلف افت اکسیژن خون در خواب
همانطور که می دانید، مقدار استاندارد اکسیژن خون در خواب بین ۹۵ تا ۱۰۰ درصد است. اگر سطح اکسیژن تعیین شده به زیر ۹۰ درصد کاهش پیدا کند، باعث بروز نارسایی تنفسی یا هیپوکسمی می شود. در ادامه برخی از دلایل افت اکسیژن خون در خواب را ذکر می کنیم؛ سپس به بررسی یکی از دلایل مهم می پردازیم.
- اختلال آپنه خواب
- مسدود شدن راه های هوایی (COPD)
- مبتلا به بیماری آسم
- فیبروز ریوی
- مصرف الکل و آرامبخش
- عدم حرکت قفسه سینه برای انجام عمل دم و بازدم
- بیماری عصبی عضلانی (میاستنی گراویس یا سندرم گیلن باره)
- کم خونی
- فشار خون ریوی
- وجود لخته خون در ریه (آمبولی ریه)
آپنه خواب به چه معناست
بسیاری از افراد بعد از بیداری، احساس خشکی بیش از حد در دهان و خواب آلودگی می کنند که این حالت، امروزه، به عنوان پرخوابی شناخته شده است و برخی دیگر نیز بعد از بیدار شدن با سردرد صبحگاهی مواجه می شوند. این علائم گفته شده، خبر از بروز آپنه خواب می دهد. به طور کلی، می توان آپنه خواب را یک اختلال جدی و پرخطر دانست. در آپنه خواب، تنفس به طور مکرر متوقف و مجددا شروع می شود. اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که بعد از یک خواب شبانه، احساس خستگی می کنید یا حین خواب به طور طولانی مدت با صدایی بلند خروپف می کنید، به احتمال زیاد ممکن است شما نیز دچار اختلال آپنه خواب باشید. یکی از درمان های رایج برای آپنه خواب، خرید دستگاه سی پپ رسمد است.
اگر شما نیز علائم مربوط به اختلال آپنه را دارید، بهتر است هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. در این مواقع پزشک عموما برای تشخیص قطعی، تست خواب را پیشنهاد می کند. تست خواب می تواند در کلینیک خواب یا منزل انجام شود.
انواع آپنه خواب
به طور کلی، آپنه خواب در افراد مختلف در دو حالت بروز پیدا می کند که در ادامه ذکر شده اند:
آپنه انسدادی خواب
رایج ترین نوع آپنه خواب، آپنه انسدادی است. علت اصلی بروز این نوع آپنه، شل شدگی عضلات پشتی گلو است؛ به عبارت ساده، شل شدن عضلات گلو، باعث مسدود شدن مجرای تنفسی می شود که مانع ورود هوای کافی به داخل ریه و کاهش میزان اکسیژن دریافتی مورد نیاز بدن خواهد شد. در نهایت، اختلال در تنفس فرد و بروز آپنه خواب از نوع انسدادی ایجاد می شود. لازم به ذکر است که، عوامل ذکر شده در زیر، احتمال بروز آپنه انسدادی خواب را افزایش می دهد.
- اضافه وزن بالا
- نوع جنسیت فرد (مرد)
- میزان سایز دور گردن (بیشتر از ۴۳ سانتی متر در مردان و ۳۸ سانتی متر در زنان)
- مصرف دخانیات
- سابقه بیماری تنفسی
- افزایش سن
آپنه مرکزی خواب
همان طور که می دانید، مغز سیگنال هایی را جهت حرکت عضلات بدن ارسال می کند و به نوعی، کنترل نوع حرکت اندام های مختلف بدن بر عهده مغز است. اگر اختلالی در ارسال این سیگنال ها ایجاد شود، باعث بروز خطرهای بسیاری خواهد شد که یکی از این خطرها، آپنه خواب مرکزی است. در آپنه خواب مرکزی، مغز سیگنال های مربوطه را جهت کنترل انبساط و انقباض عضلات مربوط به سیستم تنفسی، ارسال نمی کند. در این حالت، فرد برای لحظه ای هیچ تلاشی برای نفس کشیدن نکرده و با تنگی نفس شدید از خواب بیدار می شود. عوامل مختلفی که خطر ابتلا به آپنه مرکزی خواب را تشدید می کنند، عبارت اند از:
- سن
- اختلالات قلبی
- مصرف مواد مخدر و مسکن های مخدری
- سکته مغزی
درمان آپنه خواب
در این بخش می خواهیم به انواع راه های درمانی آپنه خواب بپردازیم. اولین روش درمانی برای بهبود آپنه خواب، ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی است. برای مثال:
- انجام فعالیت بدنی به صورت منظم و متوالی
- حفظ و بهبود عادت خواب سالم
- کنترل وزن بدن
- عدم مصرف الکل و دخانیات
پس از تغییر سبک زندگی، بهترین روش برای درمان آپنه خواب، استفاده از دستگاه های تنفسی است. دستگاه سی پپ ، فشار هوای گلو را کنترل می کند تا ثابت و در حد مناسب بماند؛ همچنین، باعث می شود راه های تنفسی، حین تنفس باز بمانند. زمانی استفاده از دستگاه تنفسی برای بهبود درمان شما تاثیرگذار خواهد بود، که شما در کنار استفاده از این دستگاه، سبک زندگی سالم را نیز دنبال کرده و مواردی که در بالا ذکر شده است را رعایت کنید. البته با توجه به شرایط بیمار، ممکن است پزشک استفاده از دستگاه بای پپ رسمد را به شما پیشنهاد کند.
آیا استفاده از دستگاه های کمک تنفسی عوارض جانبی دارد؟
در این میان، لازم به ذکر است که استفاده از دستگاه های تنفسی می تواند عوارض جانبی ذکر شده در زیر را برای شما به دنبال داشته باشد. البته این عوارض ناچیز بوده و با تنظیم دستگاه و مشورت پزشک قابل کنترل هستند.
- خشکی چشم
- آبریزش بینی
- خشکی دهان
- خونریزی بینی
سخن پایانی
حال که با انواع آپنه خواب و علائم آن ها آشنا شدید، دقت کنید که آیا شما نیز به این علائم دچار هستید یا نه؟ اگر دو مورد از علائم گفته شده را دارید بهتر است برای بررسی های بیشتر به پزشک مراجعه کنید. عموما پزشک انجام تست خواب را برای تشخیص اختلالات خواب پیشنهاد می دهد. بعد از آنکه بیماری به طور دقیق مشخص شد، استفاده از دستگاه های تنفسی رسمد به شما پیشنهاد می شود. رسمد یک برند معتبر در زمینه ی ساخت دستگاه های تنفسی است. فروشگاه رسمد ایران نیز، معتبرترین جایی است که شما می توانید به صورت آنلاین و حضوری برای خرید سی پپ، بای پپ و ونتیلاتور خانگی اقدام کنید. رسمد ایران برای راحتی حال بیماران امکان خرید اقساطی نیز فراهم کرده است و افراد می توانند در سراسر ایران برای خرید و اطلاع از قیمت دستگاه های تنفسی از طریق سایت اقدام کنند یا با کارشناسان ما در ارتباط باشند.
