مشاوره بارداری یکی از کارهایی است که شاید در نگاه اول خیلی لازم و ضروری به نظر نرسد، اما قطعا و حتما برای شروع یک بارداری سالم لازم و ضروری است. شاید قبل از بارداری تصور کنید که فرایند بارداری فقط در بزرگ شدن شکم و تغییر شکل ظاهری خانم خلاصه میشود، اما باید بدانید که بارداری پروسهای بسیار عجیب و خارقالعاده است که میتواند عوارضی را هم به دنبال داشته باشد. صرف نظر سلامت روحی برای شروع یک بارداری سالم، جسم خانم و آقا برای وقوع بارداری باید آماده و مهیا باشد. کمترین و کوچکترین اختلال در دستگاه تولید مثل زن یا مرد میتواند به راحتی روند و روال بارداری را تحت تاثیر قرار دهد. انجام مشاوره قبل از بارداری در یافتن مشکلات احتمالی و پنهان که میتوانند وقوع بارداری را به عقب بیاندازند، تاثیر و اهمیت بسیار زیادی دارد.
در مشاوره بارداری چه اتفاقی میافتد؟
فراموش نکنید که برای انجام مشاوره بارداری باید به همراه همسر خود به پزشک مراجعه کنید. قرار نیست که توصیههایی که در جلسه مشاوره بارداری گفته میشود، منحصرا برای خانم باشد، بلکه آقا نیز باید کارهایی را انجام دهد.
بررسی سابقه بیماری در زوجین مهمترین و کلیدیترین کاری است که در مشاوره پزشکی پیش از بارداری انجام میشود. این کار با انجام آزمایش چکاپ کامل از خانم و آقا انجام میشود تا مشکلات احتمالی و پنهان شناسایی شوند.
چکاپ قبل از بارداری خانمها شامل چه مواردی است؟
در مشاوره قبل از بارداری خانمها به جز اینکه در مورد سابقه انواع بیماریها در خانم و افراد درجه یک خانواده پرس و جو میشود، آزمایشاتی نیز حتما باید انجام شود. پزشک معمولا فاکتورهای آزمایشی زیر را به کمک نمونه خونه در چرخه مشخصی از سیکل قاعدگی مورد بررسی قرار میدهد؛
- کمکاری یا پرکاری تیروئید و اساسا همه بیماریهای تیروئیدی
- وضعیت رحم و تخمدان و وضعیت تخمکگذاری در هر سیکل قاعدگی
- تست پاپ اسمیر برای بررسی سلامت رحم
- روبلا یا همان سرخک
- آبله مرغان
- HIV
- هپاتیت B
- هرپس
- سایر STDها (همچنون کلامدیا، سفلیس و گنوروها)
- سایر بیماریها همچون توکسوپلازموزیس و بیماری پنجگانه
- شمارش گلبول های قرمز خون (CBC) برای تشخیص کم خونی
- تعیین گروه خونی و فاکتور رزوس (BG/Rh)
- آنالیز ادرار (UA)
- تالاسمی
- نقص ژنتیکی مثل بیماری تای ساکس
- کشت ادرار (UC
- قند خون ناشتا (FBS)
- آزمایش بیماریهای منتقله از راه جنسی (VDRL)
- بررسی میزان هورمون ESTRADIOL
- بررسی میزان هورمون LH
- بررسی میزان هورمون Progesterone
- بررسی میزان هورمون Prolactin
- بررسی میزان هورمون Testosterone
- بررسی GLOBULIN BINDING HORMONE SEX (SHBG)
چکاپ قبل از بارداری آقایان شامل چه مواردی است؟
در آقایان انجام آزمایش اسپرم به سادگی نشان میدهد که آیا مشکل جدی برای باروری دارند یا خیر. اگر آزمایش اسپرم از حد نرمال و معمولی برای وقوع یک بارداری طبیعی خارج باشد، بررسیها برای تشخیص علت شروع میشود. در واقع ابتدا باید مشخص شود که به چه دلیلی اسپرمها کیفیت لازم برای باروری را ندارد. علل مختلفی برای این عارضه محتمل است که واریکوسل، مشکلات هورمونی، تنگی مجاری برای آزاد شدن اسپرمها معروفترین آنهاست. گاهی نیز بعد از انجام تمام بررسیها مشخص میشود که کم کیفیت بودن اسپرمها دلیل پزشکی ندارد و صرفا به دلیل سبک زندگی است. به هر حال با مداخلات پزشکی و استفاده از مکملهای موثر در تولید اسپرم، بهبود تغذیه و حتی ورزش معمولا مشکل اسپرم آقایان حل میشود. البته این مسئله زمانبر است و لازم است که زوجین در این امر حوصله زیادی به خرج دهند. نهایاتا اگر به هر دلیل ناباروری با علل مرادانه تشخیص داده شود، زوجین وارد مراحل کمکباروری از جمله آییوآی و آیویاف میشوند.
آمادگی روحی برای بارداری
آماده بودن زوجین برای قبول و پذیرش فرزند در زندگی نه تنها در وقوع بارداری تاثیر دارد، بلکه برای حفظ بارداری و تجربه خوشایند پدر و مادر شدن نیز بسیار مهم است. هرگز تصور نکنید که بارداری و باردار شدن به روحیه و روان زوجین وابسته نیست. حتما قبل از اقدام به بارداری در مورد آن با شریک زندگیتان صحبت کنید. وضعیت زندگی خود را ارزیابی کنید و حتی از لحاظ مالی و اقتصادی نیز برنامهریزی کنید. در غیر این صورت یقین داشته باشید که در طول بارداری و حتی پس از تولد فرزند با مشکلات تمامنشدنی روبه رو خواهید بود.
تولد فرزند در عین حالی که اتفاق فوقالعاده زیبا و هیجانانگیزی است، سختیهایی هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ مراقبتی و روحی دارد. باید برای انجام تمام کارهایی که به فرزند مربوط است با هم تصمیم بگیرید و هر دو برای نگهداری و مراقبت از آن قبول مسئولیت کنید. پدر و مادر شدن مسئولیتی است که تا انتهای زندگی همراه شماست و هرگز نمیتوانید از زیر بار مسئولیت آن شانه خالی کنید. بنابراین خوب فکر کنید و برای ساختن یک زندگی شیرین و کم دغدغه برای فرزند خود شرایط لازم را مهیا کنید.
آیا حتما برای مشاوره بارداری اقدام کنم؟
پاسخ این پرسش قطعا بله است؛ چه برای انجام معاینات پزشکی پیش از بارداری و چه برای چکاپ روحیه و سلامت روان حتما قبل از بارداری خود را بررسی کنید. اگر در زندگی مشترک خود دچار مشکلات اخلاقی هستید و تصور میکنید میتوانید با بارداری و تولد یک کودک به این مشکلات پایان بدهید، باید بدانید که سخت در اشتباهید. قرار نیست کودکی به دنیا بیاید تا مشکلات فعلی شما را حل و فصل کند، بلکه قرار است کودک به پشتوانه شما زندگی سالمی را تجربه کند. بنابراین اگر با همسر خود دچار مشکل اساسی و جدی هستید، هرگز از بارداری به عنوان راه حلی برای ختم این مشکلات استفاده نکنید.
آیا مشاوره ژنتیک پیش از بارداری لازم است؟
البته انجام مشاوره ژنتیک به همه زوجین توصیه نمیشود؛ چنانچه با همسر خود نسبت فامیلی دارید یا در خانواده خود یا همسر مواردی از اختلال تولد مشاهده میکنید، با نظر پزشک زنان و زایمان به یک مشاوره ژنتیک نیز مراجعه کنید تا پایههای بارداری خود را محکم و مطمئن بردارید. با توجه به اینکه انجام آزمایشات ژنتیکی معمولا گران و هزینهبر است، تنها در صورتی توصیه و انجام میشوند که پزشک ضرورت آن را تشخیص دهد.
کلام آخر
انجام مشاوره بارداری به هر زوجی کمک میکند تا بارداری بهتر، سالمتر و حتی سریعتری را تجربه کنند. هرگز تصور نکنید که انجام چنین مشاورههایی اصطلاحا “پول خرج کردن” است و ضرورت ندارد؛ به یاد داشته باشید که سلامت فرزند شما در آینده در گرو گامهایی است که از امروز برای تولد او برمیدارید.
