بدون شک برای هر والدین دلسوز و هوشیاری، فرآیند رشد و تربیت کودک مهمترین مسئولیتی است که بر دوش آنها گذاشته شده است. والدین بهخصوص مادر و پدری که تجربه کمتری از تربیت فرزند دارند، در این مسیر دغدغههای بسیاری دارند. گاهی اوقات ممکن است والدین در طرز برخورد با کودک، رفتار در مواقع خاص یا مسیر رشد شخصیت کودک خود احساس ابهام یا سردرگمی داشته باشند. اینجا است که یک روانشناس کودک خوب میتواند به شما کمک کند تا بتوانید سوالات خود را بپرسید و دغدغههای خود را برطرف کنید. در ادامه مهمترین سوالات و دغدغههای والدین را مرور میکنیم.
با کودک لجباز چطور رفتار کنیم؟
بسیاری از کودکان بهخصوص در سنین ۴ تا ۸ سالگی ممکن است لجبازی کنند. در این صورت شما باید در قدم اول دلیل لجبازی آنها را پیدا کنید. گاهی کودک دوست دارد حرفهایش شنیده شود و نظرش تاثیرگذار باشد. همچنین ممکن است کودک بخواهد حس استقلال داشته باشد. در هر حال اگر کودک لجبازی میکند سعی کنید هرگز به خواستههای او تن ندهید. این کار باعث میشود که او حس کند میتواند از شما باجگیری کند و به این شکل کارهایش را تکرار کند. در عوض سعی کنید با او صحبت کنید، برای داشتن رابطه بهتر تلاش کنید و سعی کنید قدمبهقدم مهارت مذاکرهکردن را تقویت کنید. حتما چارچوب و قوانین مشخصی را در خانه تعیین کنید و آنها را برای کودک توضیح دهید تا بهمرور به انضباط و مرزهای مشخص عادت کند.
چطور کودک خجالتی را بهبود دهیم؟
کودکان بسیاری در مواجه با جمع و بهخصوص افراد جدید دچار خجالت و شرم میشوند و نمیتوانند بهراحتی ارتباط برقرار کنند. در قدم اول هرگز کودک را مجبور به ایجاد ارتباط نکنید. او را مجبور نکنید که در جمع صحبت کند، شعر بخواند یا حتی سلام کند. سعی کنید کودکتان را بپذیرید و او را درک کنید. همچنین ترتیبی بچینید که کودک بهطور منظم در جمع قرار بگیرد و افراد مختلف را ببیند. همچنین میتوانید همراه با کودک برای معاشرتهای بدون خجالت هدفهای آسان و کوچک تعیین کنید، برای مثال کودک در مهمانی بعدی سعی کند به دو نفر سلام کند و به مرور این اهداف را توسعه دهید.
چگونه به سوالات جنسی کودک پاسخ دهیم؟
یکی از مهم ترین دغدغه های والدین برای تربیت کودک رویارویی او با مسائل جنسی است. متاسفانه بسیاری از پدران و مادران از این قضیه هراس دارند و سعی میکنند از این موقعیت فرار کنند. همچنین اگر کودک درباره مسائل جنسی سوال بپرسد بعضی از والدین ممکن است خشمگین شوند و کودک را دعوا کنند. بهتر است از سنین۳ تا ۴ سالگی به کودک متناسب با فهم و درکش درباره اندام خصوصی او صحبت کنید. درباره قوانین و مرزهای بدن و لمسکردن به او آموزش دهید و بر اساس سوالها و متناسب با سن کودک به او پاسخهای درست و ساده بدهید. نیازی نیست از پاسخدادن فرار کنید، بلکه میتوانید کوتاه و ساده و در حد فهم کودک سوالهایش را جواب دهید. بهتر است حتما در این زمینه از یک روانشناس کودک خوب و باتجربه کمک بگیرید.
با استرس کودکان چه کنیم؟
بسیاری از والدین فکر میکنند که استرس و نگرانی مخصوص بزرگترها است. در صورتی که بسیاری از کودکان دچار استرس شدید میشوند. در قدم اول باید با کمک درمانگر ریشه استرس کودک را شناسایی کنید. برای اینکه استرس فرزند خود را کاهش دهید در قدم اول سبک زندگی سالمی را طراحی کنید. ورزشکردن، تغذیه سالم، کاهش استفاده از شبکههای اجتماعی و تلویزیون یکی از مهمترین قدمها برای افزایش آرامش کودک است. همچنین میتوانید به او تمرینهای تنفسی آموزش دهید و از او بخواهید برای کاهش استرس خود چیزی را که دوست دارد در ذهن خود تجسم کند. فضایی برای تخلیه هیجانات کودک فراهم کنید و با او وقت کافی بگذرانید. همچنین با کمک کارهایی مانند طراحی، نقاشی و فعالیتهای بدنی متنوع میتوانید سطح استرس کودک را کاهش دهید.
چرا کودک دروغ میگوید؟
بسیاری از ما ممکن است زمان مواجهشدن با دروغگفتن کودکان تعجب کنید. اما باید بدانید دلایل زیادی پشت دروغگویی کودک وجود دارد. در بسیاری از مواقع کودک فکر میکند که حرفهایش را باور نمیکنید. همچنین ممکن است کودک فضای خانه را امن نبیند و از اعتماد شما محروم باشد. از طرفی بسیاری از کودکان میترسند که با گفتن حقیقت دیگر آنها را دوست نداشته باشید. یادتان باشد که بسیاری از کودکان آسیبدیده از گفتن حقیقت پرهیز میکنند و با دروغگویی میخواهند مشکلات بزرگتری را پنهان کنند. فراموش نکنید که اگر کودک دروغگفتن والدین را ببیند، از آنها الگوبرداری میکند. پس بهتر است در قدم اول فضای امن و پر از اعتماد و دوستی ایجاد کنید تا کودک بهراحتی حرفهایش را بزند و دروغ نگوید.
چگونه اعتماد به نفس کودک را افزایش دهیم؟
باید بدانید که اعتماد به نفس یکی از مهمترین جنبههای رشد شخصیت کودک است. بچههایی که اعتماد به نفس بیشتری دارند، در برابر مشکلات بهتر عمل میکنند و بهتر با چالشهای زندگی کنار میآیند. آنها میتوانند روابط اجتماعی بهتری برقرار کنند و عملکرد مناسبتری داشته باشند. برای اینکه اعتماد به نفس کودک را افزایش دهید، باید بپذیرید که او هم اشتباه میکند. بنابراین از اشتباهاتش خشمگین و ناراحت نشوید. به او امکان بدهید تا چیزهای جدید را امتحان کند و اجازه دهید گاهی شکست بخورد. به کودک خود کمک کنید تا علایق خود را پیدا کرده و آنها را دنبال کند. مسیر تلاش آنها را مجزا از نتیجه ببینید و او را برای ادامه مسیر و پشتکارش تشویق کنید. به او یاد بدهید که خودش را با دیگران مقایسه نکند. همچنین بهتر است گاهی اوقات درباره موضوعات مختلف نظرات او را هم بپرسید.
چگونه فرزند خوبی تربیت کنیم؟
یادتان باشد که تعریف فرزند خوب به معنی فرزند مطیع و حرفگوشکن نیست. شما باید سعی کنید کودکی شاد و مستقل تربیت کنید تا بتواند اعتماد به نفس بالایی داشته باشد و مسئولیتپذیر شود. همیشه محبت و عشق خود را به فرزندتان ابراز کنید تا او بداند در هر موقعیتی دوستش دارید. پناهگاه و نقطه امن فرزندتان باشید تا همیشه با شما حرف بزند و احساساتش را در میان بگذارد. زمانی را به گفتوگوی واقعی و دوطرفه با کودک اختصاص دهید تا بتوانید دیدگاه او نسبت به زندگی و دنیا را بهتر درک کنید و او را قضاوت نکنید. فضایی برای بازیکردن و تعاملات اجتماعی کودک فراهم کنید. سعی کنید گاهی کارهایی را به او بسپارید تا کودک مسئولیتپذیری و انجام وظایف یاد بگیرد. یادتان باشد که در مسیر یادگیری و رشد کودک صبور و مقاوم باشید.